W Polsce, każdego roku 3,5 tys. kobiet słyszy diagnozę – rak szyjki macicy. Jest to o 15% wyższy wynik, niż średnia dla krajów Unii Europejskiej, co stawia nas w ogonie Europy!
Według statystyk Krajowego Rejestru Nowotworów zaledwie 27% Polek regularnie wykonuje badania cytologiczne. Szczególnie zatrważające jest, że prawie 30% polskich kobiet nigdy w nie miało wykonanej cytologii! Co gorsza, 40% nowych przypadków raka szyjki macicy jest wykrywana w bardzo zaawansowanym stadium, uniemożliwiającym pełne wyleczenie. Należy przypomnieć, że badanie cytologiczne jest bezpieczne, bezbolesne, a przede wszystkim skuteczne w wykrywaniu patologii szyjki macicy. Cytologia pozwala na wykrycie stanów przednowotworowych i nowotworowych szyjki macicy, w czasie kiedy Pacjentka nie skarży się na objawy.
Badanie to polega na wprowadzeniu do pochwy wziernika, a następnie specjalnej szczoteczki, którą pobiera się wymaz z części pochwowej szyjki macicy. W zależnosci od rodzaju cytologii, materiał rozprowadza się na szkiełko mikroskopowe lub utrwala na podłożu płynnym. Analiza pobranych komórek prowadzona jest pod mikroskopem i jeśli ich obraz wskazuje nieprawidłowości, ginekolog może pogłębić diagnostykę o badanie immunocytochemiczne, ocenę HPV czy kolposkopię.Cytologia powinna być wykonywana profilaktycznie, co roku podczas wizyty ginekologicznej. Cykliczne badania powinny rozpocząć się maksymalnie 3 lata od pierwszego stosunku płciowego lub po ukończeniu 25 r.ż., lecz nie później niż w 30 r.ż. Należy pokreślić, że program profilaktyczny NFZ refunduje to badanie raz na trzy lata u Pacjentek między 25 a 59 r.ż. Zaleca się, aby badanie było przeprowadzane w pierwszej fazie cyklu, co najmniej 4 doby od zakończenia miesiączki, ale nie później niż 4 dni przed kolejną. W ciągu 2 dni poprzedzających cytologię nie należy współżyć, stosować preparatów dopochwowych czy wykonywać dopochwowego badania USG. Dodatkowym przeciwskazaniem może być infekcja pochwy. Jeśli podejrzewamy stan zapalny, to warto udać do ginekologa w celu wyleczenia infekcji przed cytologią.