Troska o Starszych Pacjentów powinna być wielowymiarowa, a jednocześnie dostosowana do potrzeb konkretnej osoby.
Każdy Senior ma inną historię chorób, inne preferencje oraz uwarunkowania. Istnieją jednak kwestie, które z dużym prawdopodobieństwem mogą dotyczyć licznej grupy takich Pacjentów. Chciałbym przede wszystkim zwrócić tutaj uwagę na tzw. zespół kruchości.
Zespół kruchości – zespół kliniczny
Zespół kruchości jest to zespół kliniczny dotyczący najczęściej osób starszych, który charakteryzuje się ogólnym obniżeniem odporności i kondycji organizmu. Oznacza to, że Pacjent jest dużo bardziej podatny na wszelkie urazy, czy potencjalne infekcje. Diagnostyka zespołu kruchości skupia się na rozpoznaniu co najmniej trzech z pięciu kryteriów, do których należą: zmniejszona siła mięśni, spowolniony chód, obniżona aktywność fizyczna, niezamierzona utrata masy ciała, poczucie ogólnego wyczerpania organizmu. Schorzeniem, które najczęściej towarzyszy osobom z zespołem kruchości jest sarkopenia, czyli postępująca i uogólniona utrata masy, siły i funkcji mięśni szkieletowych. Do sarkopenii dołączyć może spadek masy kostnej (osteosarkopenia), choć podkreślam że w zespole kruchości nie musi do tego dochodzić.
Nawet co trzeci senior może być dotknięty zespołem kruchości. Wśród podopiecznych placówek opieki długoterminowej odsetek ten rośnie do 60%. Nie należy mylić zespołu kruchości z wielochorobowością (częstą u Pacjentów starszych), choć prawdą jest że zdecydowana większość Pacjentów z zespołem kruchości ma także wiele innych chorób (72% Pacjentów, te choroby to anemia, stan po udarze, POCHP, choroba niedokrwienna serca czy zwyrodnienia wielostawowe).
Zespół kruchości – profilaktyka
Fundamentem opieki nad Seniorem powinny być dbanie i wspieranie odporności, odpowiednio dostosowana aktywność fizyczna i zdrowa, zbilansowana dieta. Przeciwdziałamy w ten sposób ograniczaniu sprawności i wydolności organizmu osoby starszej, czasem także udaje się odwrócić postęp choroby. Zwłaszcza ogólna odporność organizmu jest w dzisiejszych czasach niezwykle istotna. Żyjemy w czasach pandemii, a zbliżający się okres jesienno-zimowy niesie ze sobą zwiększone ryzyko infekcji.
Niewątpliwe należy zwrócić uwagę na kwestię rehabilitacji i usprawniania Chorych, a także zabezpieczenia przed upadkami. Zespół kruchości zwiększa ryzyko upadku 2-krotnie, a 2,5-krotnie ryzyko powikłań pooperacyjnych. Program ćwiczeń powinien być wieloaspektowy, uwzględniający ćwiczenia aerobowe, zwiększające gibkość ale także ćwiczenia oporowo-siłowe.
Mamy do dyspozycji dowody naukowe pokazujące, że w grupie 65+ nadwaga jest czynnikiem pozytywnie wpływającym na zdrowie. Optymalne BMI dla starszych Pacjentów wynosi więc 23-30. Należy unikać niedożywienia, a u Chorych z zespołem kruchości i sarkopenią (utratą mięśni) dodatkowo dostarczać białka oraz kontrolować poziom witaminy D.
Możemy aktywnie przeciwdziałać ryzyku związanemu z zespołem kruchości – także wcześniej, w średnim wieku. Wystarczy prowadzić aktywny tryb życia, prawidłowo się odżywiać i dbać o kondycję fizyczną.
Autor:
