Wielkopolskie Centrum Onkologii zakupiło drugi CyberKnife (nóż cybernetyczny), pisaliśmy o tym w ostatnich tygodniach. Jakie korzyści dla pacjentów płyną z takich inwestycji?
Informacje z Konferencji “Wielkopolskie Centrum Onkologii – innowacyjny ośrodek leczenia raka w Polsce. Drugi CyberKnife w Poznaniu” w dniu 30 marca 2021 r., przekazane przez media w związku z zakupem drugiego takiego urządzenia ( CyberKnife ) przez Wielkopolskie Centrum Onkologii, poruszają niezwykle ważne problemy. Są okazją do oceny stanu polskiej radioterapii, zwrócenia uwagi na ogromne znaczenie nowoczesnej radioterapii i zapotrzebowanie na innowacyjne metody radioterapii. Pacjenci dowiadują się o możliwościach tego robotycznego akceleratora i korzyściach wynikających z mikroradiochirurgii i dostosowania wiązki promieniowania ściśle do lokalizacji guza.
Jak na życie pacjentów wpływa dostęp do innowacyjnej radioterapii? Gdzie pacjenci mogą szukać informacji na temat innowacji w obszarze radioterapii?
Nowoczesne techniki radioterapii, takie jak CyberKnife, powszechnie już stosowane w Europie i na świecie, dają pacjentom onkologicznym nowe możliwości precyzyjnego, nieinwazyjnego, napromieniania komórek nowotworowych. Jest to leczenie o najwyższej skuteczności, także zmian przerzutowych, z oszczędzeniem zdrowych komórek, bez konieczności napromienienia marginesu wokół guza. W razie potrzeby jest to szansa ponownego napromieniania w tym samym miejscu. Skrócenie okresu napromieniania z 5 tygodni do 5 dni, poprawia sprawność i komfort leczenia. Przynosi to wymierne korzyści organizacyjne i finansowe dla systemu i pacjentów i jest niezwykle istotne w okresie epidemii, ze względu na ograniczenie wizyt w szpitalu. Wszechstronne możliwości radiochirurgiczne systemu CyberKnife zapewniają leczenie onkologiczne przy maksymalnej eliminacji skutków ubocznych, co oznacza poprawę jakości życia pacjentów, a tym samym powrót do zdrowia i aktywności życiowej, także zawodowej.
Pacjenci znajdą informacje o aktualnych możliwościach leczenia radioterapią na stronach internetowych centrów onkologii.
Jakie dziś są główne potrzeby pacjentów leczonych metodą radioterapii?
Dla 100 tys. pacjentów onkologicznych rocznie ze wskazaniami do zastosowania radioterapii, najważniejszy jest dostęp do nowoczesnych metod tej terapii. Działające od 2016 r. Stowarzyszenie Pacjentów Leczonych Radioterapia, które reprezentuję, przyjęło za swój główny cel statutowy wpływanie na stałe podnoszenie standardów leczenia do poziomu europejskiego. Oznacza to zapewnienie możliwości wyboru i zastosowania najbardziej pożądanej metody radioterapii i urządzeń o najwyższej skuteczności w zwalczaniu nowotworów. Potrzeby leczenia radioterapią rosną wraz liczbą zachorowań na nowotwory, a nowe techniki pozwalają na ich zastosowanie w leczeniu większości, najczęściej występujących nowotworów.
Często wspomina Pani o barierach w dostępie do innowacyjnych metod leczenia. CyberKnife jest dostępny zaledwie w trzech ośrodkach w Polsce. Jakie działania należy podjąć by zwiększyć dostęp do tej metody leczenia?
Rozwój innowacyjnej radioterapii w Polsce jest ograniczony barierami w finansowaniu zakupu urządzeń stosowanych od wielu lat w Europie i na świecie. Obserwując od 2016 r. politykę zdrowotną Państwa w onkologii, jestem zmuszona stwierdzić, że rozwój innowacyjnej radioterapii w Polsce nie jest w wystarczającym stopniu finansowany ze środków publicznych. Powodem tych ograniczeń w finansowaniu zakupu urządzeń jest niedocenianie przez państwo możliwości poprawy efektywności leczenia nowotworów przy zastosowaniu innowacyjnej radioterapii.
Jak wypadamy na tle innych krajów w leczeniu radioterapią?
Nie nadążamy za postępem w tych dziedzinach. Z powodu różnego rodzaju barier, głównie finansowych, nie mamy bieżącego dostępu do nowych technologii. Musimy czekać na wymianę urządzeń do końca dopuszczalnego ich okresu eksploatacji, lub szukać innych źródeł finansowania. Wielkopolskie Centrum Onkologii rozwija się wg. standardów europejskich i światowych, w dużej mierze, dzięki partnerstwu Wielkopolskiego Samorządu.
W całym kraju mamy tylko 4 urządzenia CyberKnife i dwa urządzenia GamaKnife, a wg. opinii AOTMiT, potrzeby leczenia wynoszą minimum 10 tys. pacjentów rocznie.
Wg. raportu Krajowego Konsultanta w dziedzinie radioterapii onkologicznej, w wyniku opóźnień w unowocześnianiu systemów radioterapii, wysokospecjalistyczne procedury radioterapii stanowiły tylko 17 % wszystkich procedur radioterapii. Prognozowany wzrost zachorowań na nowotwory i wzrost zapotrzebowania na innowacyjne technologie, ich efektywność w leczeniu i opłacalność dla systemu, nie pozwalają dłużej zwlekać z rozwojem radioterapii.
Przykładem opóźnień w tej dziedzinie jest także brak dostępu do najnowocześniejszej metody leczenia nowotworów jakim jest protonoterapia. Krytyczna ocena sytuacji w Polsce na tle innych krajów europejskich została zawarta w raporcie Najwyższej Izby Kontroli : „Dostępność protonoterapii i wykorzystanie cyklotronów w Centrum Cyklotronowym w Bronowicach, opublikowanym 9 kwietnia 2021 r.”