Nowe badania sugerują, że popularne leki przeciwbólowe dostępne bez recepty – ibuprofen i paracetamol (acetaminofen) – mogą odgrywać zaskakującą rolę w nasilaniu oporności bakterii na antybiotyki.
W eksperymentach opisanych w czasopiśmie npj Antimicrobials and Resistance naukowcy odkryli, że oba leki nasilają mutacje w bakterii E. coli, co osłabia skuteczność cyprofloksacyny, jednego z najczęściej stosowanych antybiotyków o szerokim spektrum działania. Co istotne, połączenie ibuprofenu i paracetamolu wzmacniało ten efekt.
„Oporność na antybiotyki nie dotyczy już tylko antybiotyków” – podkreśla dr Rietie Venter z Uniwersytetu Australii Południowej. – „To badanie wyraźnie przypomina, że musimy dokładnie rozważyć ryzyko związane ze stosowaniem wielu leków – szczególnie w domach opieki”.
Jak leki przeciwbólowe wpływają na antybiotykooporność?
Badacze zauważyli, że ibuprofen i paracetamol mogą uruchamiać w bakteriach mechanizmy obronne polegające na wypompowywaniu antybiotyku z komórki. To sprawia, że leczenie staje się mniej skuteczne, a bakterie mają więcej czasu na rozwój kolejnych mutacji.
„Kiedy bakterie były wystawione na działanie cyprofloksacyny w połączeniu z ibuprofenem i paracetamolem, rozwinęło się u nich więcej mutacji genetycznych niż w przypadku samego antybiotyku” – tłumaczy Venter.
Co więcej, bakterie nie tylko uodparniały się na cyprofloksacynę, lecz także wykazywały większą odporność na inne grupy antybiotyków, co dodatkowo zwiększa ryzyko niepowodzenia terapii.
Leki przeciwbólowe a antybiotykooporność w domach opieki
Według WHO antybiotykooporność jest jednym z największych zagrożeń zdrowotnych na świecie. W Stanach Zjednoczonych co roku dochodzi do ponad 2,8 mln takich zakażeń, z czego ponad 35 tys. kończy się śmiercią pacjentów.
Najbardziej narażone są domy opieki. Seniorzy przyjmują tam wiele różnych preparatów – od antybiotyków po leki przeciwbólowe czy środki na nadciśnienie. Taka kombinacja może tworzyć środowisko sprzyjające rozwojowi odpornych szczepów bakterii.
Co oznaczają te wyniki dla pacjentów?
Eksperci podkreślają, że nie chodzi o całkowite wyeliminowanie ibuprofenu czy paracetamolu. Ważne jest jednak większe zrozumienie ich interakcji z antybiotykami i ostrożniejsze podejście do łączenia różnych leków.
„Nie oznacza to, że powinniśmy zaprzestać stosowania tych leków, ale musimy być bardziej świadomi ich interakcji z antybiotykami” – zaznacza Venter.Co oznaczają te wyniki dla pacjentów?
Podsumowanie
✅ Odkrycia te pokazują, że leki przeciwbólowe a antybiotykooporność to problem, który powinien być brany pod uwagę zarówno w praktyce lekarskiej, jak i w codziennym stosowaniu leków dostępnych bez recepty.
Źródło: University of South Australia
